Mở đầu triều đại mới của TBT mới, Tô Lâm bắt đầu một quá trình gọi là “tinh gọn bộ máy” với những thay đổi tách ra, nhập vào… để tinh gọn.
Chuyện tách và nhập thì cũng là diễn lại con bài mà đảng vẫn làm xưa nay.
Nửa thế kỷ qua, “dưới sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của đảng”, đất nước này đã chứng kiến bao phen, hết nhập các địa phương để làm ăn lớn, tiến nhanh tiến mạnh lên Chủ nghĩa Xã hội rồi lại tách ra cho hợp quy luật phát triển, hết thành lập đơn vị hành chính mới, rồi lại sáp nhập cứ như gánh xiếc, như câu chuyện cây tre trăm đốt trong dân gian, nghĩa là cái miệng đảng luôn đọc câu thần chú: “Khắc xuất, khắc nhập” thì thiên hạ cứ nháo nhào mà chạy theo.
Hẳn nhiên là khi đưa ra những chương trình này, thì hệ thống tuyên giáo và các quan chức sẽ có đủ lý lẽ, đủ lý do và động lực với lời lẽ rất thuyết phục để thực hiện. Chẳng hạn, TBT Tô Lâm nói rằng: “Bây giờ làm ra đồng ngân sách nào thì phải chi cho việc nuôi bộ máy đến 80% nên không có tiền đầu tư” – nghĩa là tất tần tật làm ra được miếng nào đổ vào mồm bộ máy rồi thì cần khâu bớt cái miệng lại, cần tinh giảm bộ máy đi.
Có điều, người ta quan sát thì thấy rằng những ý đồ, những mưu đồ của Tô Lâm từ khi còn là Bộ trưởng Công an, nay được dịp thực hiện hết sức nhanh chóng chẳng cần vất vả thuyết phục cái gọi là Quốc hội như trước đây.
Nếu như trước đây, Bộ trường Công an phải năm lần bảy lượt mang lên đặt xuống thuyết phục cái gọi là Quốc hội thông qua luật, thông qua đề nghị mở rộng Bộ Công an đến từng cơ sở, kết nạp rộng rãi lực lượng dân phòng, tăng thêm hàng mấy trăm ngàn người vào để hưởng lương Công an, thì khi đó, chẳng lẽ Tô Lâm không thấy rằng bộ máy đã phình to như vậy và lương Công an còn gấp đôi lương ngoài xã hội, thì 80% là còn ít?
Cũng chính Bộ trưởng Tô Lâm đưa ra cái dự luật để cho CSGT được giữ lại tiền phạt của người tham gia giao thông mà tiêu cho thỏa chí, thì chẳng lẽ Tô Lâm không hiểu rằng ngân sách vốn đã hạn hẹp mà còn những khoản tiền để riêng cho CSGT được ưu tiên nữa thì cái bánh ngân sách còn lại gì?
Cũng như ý muốn của Bộ trưởng Công an Tô Lâm là chuyển những món hời, những lĩnh vực kiếm ra tiền nhiều nhất, dễ nhất vào tay Công an như Đăng ký xe, cấp Giấy phép lái xe, tước bằng lái, đăng kiểm xe cơ giới… đủ thứ, mà thứ nào cũng là nguồn tiền khổng lồ rồi bị người này phản đối, người kia ý kiến, xã hội bàn luận ngược chiều… Thì nay rất đơn giản, chỉ cần thực hiện Ý kiến của Tổng Bí thư hoặc Nghị quyết của đảng mà Quốc hội có trách nhiệm giơ tay. Thế là giải tán Bộ Giao thông, nơi đang nắm giữ những ngành nghề mà Công an đang muốn để chuyển những thứ đó về Bộ Công an.
Thế là xong, thế là đơn giản. Thế nhưng, lại một lần nữa, quân số của Bộ Công an lại tăng lên nhanh chóng và lương bổng, chi phí từ ngân sách cho Công an lại tăng lên theo cấp số nhân. Vậy thì liệu con số 80% ngân sách có đủ nuôi bộ máy mới?
Thế nên, người ta thấy nghi ngờ cái động cơ, cái mục đích thật sự đằng sau của những cái gọi là cải cách – tinh giảm này.
18.01.2025
Vũ Mai